Yolda kalmak çoğu sürücünün korkulu rüyası… Beklenmedik zamanlarda meydana gelebilen ve farklı sebeplerden kaynaklanan durumlar yolda kalmanıza neden olabilir. Örneğin yolda kalma vakalarının kayda değer bir kısmı, araç aküsünün bitmesinden kaynaklanır. Başınıza gelebilecek bu durumu kolay bir şekilde atlatabilmeniz için ise “Akünün bittiği nasıl anlaşılır?” ya da “Akü bittiği zaman ne yapılır?” gibi soruların cevapları oldukça önemlidir.
Akü Nedir?
Akü, aracınızın kullandığı elektrik enerjisini üreten parçadır. Elektrik enerjisini kimyasal enerji halinde depolar ve ihtiyaç halinde bu enerjiyi yeniden elektrik enerjisine çevirerek gerekli parçalara iletir. Akü, aracın çalışması ve hareket edebilmesi için motoru çalıştıracak yüksek akımı üretir. Motor çalışırken voltaj ve amperaj dengelemesini yaparak aracın zarar görmesini engeller. Bu görevlerinin yanı sıra aracın radyo, kalorifer ve araç içi lambaları gibi elektriğe ihtiyaç duyan kısımlarının çalışmasını sağlar.
Akü Neden Deşarj Olur?
Akü, kendi kendini şarj edebilme özelliğine sahiptir. Araç çalışırken akü devamlı sarj olur ve böylece beklenmedik anda bitme ihtimali azalır. Ancak bazı durumlarda akü daha kolay deşarj olur, yani boşalmaya başlar.
Akünün deşarj olma sürecini hızlandıran önemli etkenlerden biri, olumsuz çevre koşullarıdır. Mesela çok sıcak havalarda akü daha fazla enerji harcar, marş gücü artar ve buna bağlı olarak daha kolay yıpranır. Düşük hava sıcaklıklarında ise sürekli olarak çalışan ısıtıcı ve silecekler akünün daha fazla kullanılmasına sebep olur. Üstelik düşük hava sıcaklıkları akünün donma riskini de artırır. Özellikle trafiğin yoğun olduğu bölgelerde sıklıkla yapılan “dur-kalk” hareketi de akünün deşarj olmasını hızlandırır.
Özellikle kış aylarında kalorifer ve ayna rezistansları gibi aracın elektrikle çalışan kısımları daha çok kullanıldığı için bu kötü sürprizle karşılaşma ihtimaliniz artabilir. Araç çalışmıyorken havalandırma, radyo ve araç içi lambaların açık bırakılması da bu süreci hızlandıran diğer faktörlerdir. Aracın uzun süre kullanılmaması, aküyü şarj etmekle görevli alternatörün yetersiz olması, akünün olması gerektiğinden küçük yani araç ile uyumsuz olması da akünün daha hızlı boşalmasına sebep olur. Bütün bunlara ek olarak bir akünün ortalama ömrünün beş sene olduğunu ve beş sene sonunda deşarj olabileceğini hatırlatmakta da fayda var.
Akünün Bittiği Nasıl Anlaşılır?
Akü ile ilgili en merak edilen sorulardan bir diğerinin ise “Akü biterse ne olur?” olduğunu biliyoruz. Akü bitince aracınızın marş motorunu ateşleyemez, yani aracınızı çalıştıramazsınız. Buna ek olarak aracınızın diğer elektronik aksamları da çalışmaz duruma gelir.
“Akünün bittiğini nasıl anlarız?” sorusunun bir diğer yanıtı ise akünün üzerindeki işaretlerde olabilir! Bazı akülerin üzerinde bulunan uyarı ışığı, yaşadığınız sorunun kaynağının aküde olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir. Akü dolu olduğunda akünün üzerindeki uyarı ışığı yeşil, boş olduğunda ise siyah olarak yanabilir.
Akünüz Bittiğinde Ne Yapmalısınız?
Akü bittiğinde aracınızı tekrar çalıştırmak için en pratik ve sağlıklı yol, bir başka araçtan akü takviyesi yapmak olacaktır. Akü takviyesi yapmak için bir akü takviye kablosuna yani bir aktarma kablosuna sahip olmanız gerekir. Eğer bu kabloya sahipseniz aşağıda sıraladığımız adımları takip ederek aracınızı tekrar çalıştırabilirsiniz.
- Öncelikle başka bir araç ile yanınıza gelebilecek bir arkadaşınızdan veya yoldan geçen bir araçtan yardım isteyin.
- İki aracı kafa kafaya gelecek şekilde konumlandırarak akülerin birbirlerine yakın olmasını sağlayın.
- İki aracın da kaputunu açın.
- Takviye kablosunun artı ucu ile akülerin artı kutbunu, kablonun eksi ucu ile de akülerin eksi kutbunu bağlayın.
- Kabloları taktıktan sonra ilk olarak akım çekilecek olan aracı çalıştırın. Aracı bir süre rölantide bekletin ve daha sonra ara ara gaza basarak aracın devrini yükseltin.
- Daha sonra kendi aracınızı çalıştırmayı deneyin. Aracınız çalışırsa akım gelmeye başlamış demektir. Eğer aracınız çalışmazsa bir süre daha şarj olmasını bekleyin.
- Takviye işlemi tamamlandıktan sonra aracınızı kesinlikle stop ettirmeyin. Akülerin kendi kendini şarj edebildiğini belirtmiştik. Bu sebeple en azından yirmi dakika kadar aracınızı sürerek akünüzün dolmasını sağlayabilirsiniz.
Takviye sırasında kabloların bir dereceye kadar ısınması normaldir. Ancak bazen plastikler erimeye başlayabilir ve yangın riski ortaya çıkabilir. Bu gibi tehlike arz eden durumların önüne geçmek amacıyla ucuz kablo almaktan kaçının ve takviye işlemi sırasında mutlaka bir yangın söndürme tüpünü hazır bulundurun. Özellikle otomatik arabada akü biterse aracı halk arasındaki tabiriyle “vurdurarak”, yani ittirerek çalıştırmak araca oldukça zarar verir. Bu yöntemi uygulamaktan kaçının.
Akü Testi Nedir?
Senede en azından iki defa akü testi yaparak akünün beklenmedik bir anda bitmesi gibi sürprizlerin önüne geçebilirsiniz. Bir voltaj ölçüm cihazı yardımıyla akünün voltaj değerini ölçerek şarj durumu hakkında fikir edinebilirsiniz. Şarjı tam olan bir akünün voltaj değeri 12,6 volt veya üzeri olarak ölçülmelidir. Ölçümleriniz bundan daha düşük bir değeri gösteriyorsa akünüzü şarj etmeniz daha iyi olabilir.
Akü Fiyatları Ne Kadar?
Araba aküsü fiyatları, 300 TL ile 1.000 TL arasında değişiklik gösterir. Ömrü dolan akünüzü, aracınıza ve bütçenize en uygun modeli seçerek değiştirebilirsiniz.
